آسپرین، داروی شگفت انگیز

ایسنا علوم پزشکی تهران – در سالهای اخیر ، با شناخت عوارض جانبی آسپرین به خصوص خونریزی خطرناک در دستگاه گوارش یا مغز ، شهرت این دارو خدشه دار شده است.

به گزارش ایسنا علوم پزشکی تهران به نقل از نیویورک تایمز ، آسپرین ، این داروی شگفت انگیز ، مدت هاست که برای میلیون ها نفردر سراسر جهان نقش یک درمان خانگی موثر را ایفا می کند، یک داروی پرطرفدار همه فن حریف که به راحتی و ارزان در دسترس همگان قرار دارد. شهرت آسپیرین به دلیل توانایی خود در تسکین درد ، تب و التهاب ، بیش از یک قرن است که در قفسه داروهای خانگی و کیت های کمکهای اولیه جزء اصلی ترین موارد بوده است.

با این وجود ، در سالهای اخیر با شناخت عوارض جانبی جدی ، به ویژه خونریزی خطرناک در دستگاه گوارش یا مغز ، اعتبار آن از بین رفته است. با توجه به ماندگاری آسپیرین و وضعیت تجویز بدون نسخه ، آگاهی از این خطرات توسط مصرف کنندگان که توجه کمتری نسبت به آن دارند از نظر پزشکی ضروری است.

گزارش های گسترده ای مبنی بر اینکه آسپرین می تواند به جلوگیری از حملات قلبی ، سکته مغزی و سرطان روده بزرگ کمک کند باعث شده است که بسیاری از افراد بدون نیاز به مشورت با پزشک خود یا در نظر گرفتن حساسیت آنها به عوارض این دارو ، هر روز آسپیرین به طور منظم با دوز کم قورت دهند. افرادی که فقط به توانایی های پیشگیرانه آسپیرین یا توصیه های دوستان و خانواده تکیه می کنند ، ممکن است از آن به طور نامناسب استفاده کنند و این کفه ترازو را بیشتر به سمت خطرات آسپرین سوق می دهد.

اینکه آسپرین ممکن است برای شما یک دارو معجزه آسا باشد یا یک تهدید محسوب شود ، تا حد زیادی به این بستگی دارد که بدانید که شما در طیف گسترده مزایا و خطرات شناخته شده آن در کجا قرار دارید. یک استثنا مهم وجود دارد: اگر فکر می کنید دچار حمله قلبی شده اید ، بلافاصله پس از تماس با اورژانس برای محدود کردن تأثیرات لخته قلبی ، یک آسپیرین ۳۲۵ میلی گرم یا چهار عدد دوز کم آن را بجوید.

برخلاف داروهای ضد انعقادی که با عوامل لخته شدن خون مقابله می کنند ، آسپرین با جلوگیری از چسبیدن پلاکت های خون به یکدیگر و تشکیل لخته هایی که می توانند شریان را مسدود کنند ، عمل می کند. در افرادی که قبلاً دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شده اند یا منافذ رگ های خونی آنها به طور جدی دچار تنگی شده، آسپرین درمانی روزانه می تواند خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را در این افراد کاهش دهد.

همچنین مردان بالای ۵۰ سال و زنان بالای ۶۰ سال مبتلا به دیابت که دارای یک یا چند عامل خطر دیگر زمینه ساز بیماری های قلبی مانند فشار خون بالا یا سیگار کشیدن هستند نیز می توانند از مصرف روزانه آسپیرین بهره مند شوند.

مطالعه ای در مورد ارتباط آسپرین و خطر ابتلا به سرطان در میان ۱۴۶۱۵۲ سالمند انجام شد و نتایج آن در ماه دسامبر در ژورنال JAMA Network Open منتشر شده است که نشان می دهد مصرف آسپرین برای ۳ یا چند بار در هفته با کاهش خطر مرگ و میر در همه افراد و همینطور کاهش خطر مرگ در اثر سرطان همراه است ، به خصوص سرطان روده بزرگ و دستگاه گوارش.

در آخرین توصیه خود به مورد افراد سالم ، کارگروه پیشگیری از بیماری های ایالات متحده در ماه مه سال گذشته ، مصرف روزانه آسپرین را با دوز کم توصیه کرد تا از بیماری های قلبی عروقی و سرطان روده بزرگ برای بزرگسالان ۵۰ تا ۵۹ ساله که حداقل ۱۰ درصد شانس بیماری های قلبی عروقی دارند، جلوگیری کند. این افراد خطر جدی بروز بیماری های قلبی عروقی یا خطر افزایش خونریزی نداشتند و مایل به مصرف دارو برای حداقل یک دهه بودند.

این توصیه فقط به افرادی محدود شده است که قبلاً دارو مصرف نمی کنند و در معرض افزایش خطر خونریزی قرار ندارند، به عنوان مثال آنها نباید یک داروی ضد انعقاد مانند کوادامین یا یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن مصرف کنند.

این کارگروه اظهار داشت که همان توصیه برای استفاده از آسپرین با دوز کم به عنوان یک پیشگیری در مورد بزرگسالان سالم در سنین ۶۰ تا ۶۹ سال نیز اعمال می شود ، اما تصمیم گیری برای انجام این کار باید فردی باشد. به گفته کارشناسان بهتر است با مشورت پزشک شخصی فرد انجام شود (بر خلاف نظر کارگروه ، سازمان غذا و دارو استفاده روزانه آسپیرین را برای افراد سالم در هر سنی تأیید نمی کند ، بنابراین این نکته تحت عنوان موارد استفاده بر روی برچسب جعبه دارو ثبت نمی شود.)

برای بزرگسالان جوان تر از ۵۰ سال و بالاتر از ۶۹ سال ، این کارگروه نتیجه گرفته است که شواهد موجود برای توجیه استفاده پیشگیرانه آسپیرین با دوز پایین یا موارد دیگر کافی نیست. هنوز نمی توان نتیجه گرفت که مزایای احتمالی آن به خطرات می چربد.

قدرت ضد انعقادی آسپرین می تواند سرعت لخته شدن خون بعد از آسیب را آهسته کند و همچنین می تواند باعث انسداد دستگاه گوارش شود. خونریزی دستگاه گوارش ممکن است به صورت مدفوع سیاه یا احتمالاً استفراغ خونی ظاهر شود (اگر زخم خونریزی ایجاد شده باشد) ، اگرچه در بعضی موارد خونریزی آنقدر آهسته است که ممکن است متوجه آن نشوید. ایجاد کبودی زیاد روی بدن ممکن است نشانگر این باشد که خون فرد به اندازه کافی لخته نمی شود.

در واقع ، احتمال بروز عارضه خونریزی در افراد مسن که بافت های آنها با افزایش سن ، ضعیف می شوند افزایش پیدا می کند. یک زن ۷۲ ساله سالم و فعال که آسپیرین با دوز کم مصرف می کند بر اثر خونریزی کنترل نشده در نتیجه کلونوسکوپی عادی درگذشت. شوهرش گفت که از وی در مورد استفاده از آسپرین پیش از کلونوسکوپی سؤال نشده بود و بنابراین هشدار داده نشد که از مصرف آن جلوگیری کند.

به گفته دکتر مایکل گازیانو ، متخصص قلب و عروق بیمارستان بریگام دانشکده پزشکی هاروارد در مورد افرادی که قبلاً دچار سکته قلبی یا مغزی شده اند ، اثر محافظتی آسپرین به مراتب از خطرات آن با نسبت تقریباً شش به یک بیشتر است.

وی در ژورنال بهداشت هاروارد اظهار داشت: احساس من این است که بیشتر افرادی که بر اثر مصرف آسپیرین خونریزی می کنند ، نمی میرند، اما بسیاری از افرادی که دچار حمله قلبی یا سکته مغزی می شوند فوت می کنند ، بنابراین انتخاب مشخص است.

با این حال ، شواهد موجود نشان می دهد که آسپرین با دوز کم به طور جدی توسط کسانی که بیشترین بهره را می برند، مورد استفاده قرار نمی گیرد. در مطالعه ای در مورد بزرگسالان ایالت ویسکانسین که در مجله فمیلی پرکتیس منتشر شده است ، تنها ۳۱ درصد از افرادی که نیازمند مصرف آسپرین بودند، مرتباً از آن استفاده می کردند.

یکی از دوستان که شنیده بود قصد سفر هوایی بسیار طولانی از نیویورک تا کیپ تاون را دارم ، از من خواست که مزایای سلامتی آسپرین با دوز کم را مورد بررسی قرار دهم. وی گفت که پزشک معالج او مصرف یک آسپیرین ۸۱ میلی گرم قبل از پرواز را توصیه کرده است زیرا نشستن در یک مکان به مدت طولانی ، همراه با سطح اکسیژن پایین و کم آبی که در هنگام پرواز معمول است می تواند باعث ایجاد لخته های خون در رگ های عمیق شود. چنین لخته هایی می توانند شل شده و در ریه ها فرو روند ، به نحوی که می توانند کشنده باشند.

با این حال ، من آموخته ام که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد آسپرین از بروز لخته در رگ های عمیق جلوگیری می کند و یا می تواند مانع از ایجاد انواع لخته در پا بر اثر نشستن طولانی مدت شود.

یک اقدام پیشگیرانه مؤثر برای سفر های طولانی مدت هوایی این است که با نوشیدن یک لیوان آب هر یک یا دو ساعت به خوبی آب بدنتان را تامین کنید. نوشیدن الکل را محدود کنید یا به طور کلی از مصرف آن اجتناب کنید، جوراب طبی بپوشید؛ پای خود را خم و راست کنید و هر وقت ممکن بود از خواب بلند شوید تا داخل کابین قدم بزنید.

اگر هنوز در حال بررسی یک روش جایگزین برای آسپرین در طول پرواز هستید ، ابتدا این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید تا مطمئن شوید که هیچگونه منع مصرفی بر اساس تاریخچه پزشکی شخصی شما وجود ندارد. در صورت تایید پزشک، بهترین زمان برای مصرف آسپرین با دوز کم در هر مکانی از سه ساعت تا ۳۰ دقیقه قبل از پرواز است.

مترجم : مجید پوست چیان