چقدر برای مقابله با پیک جدید کرونا آماده هستیم؟

ایسنا علوم پزشکی تهران – بیمارستان های شلوغ خبر از شروع پیک جدید بیماری می دهند، اما به نظر می رسد هم مردم و هم مسئولان بهداشت و درمان آمادگی پذیرش و مقابله این واقعیت را ندارند

آیا پیک جدید بیماری کرونا شروع شده است؟ به نظر که این گونه می‌رسد، اما کسی می‌تواند با قطعیت بگوید این پیک احتمالا شروع شده پیک چندم بیماری در ایران است؟

واقعیت این است که اکثر کشورهای جهان – البته کشورهایی که دارای سیستم بهداشت و درمان درست و حسابی هستند – پیک های دوم و سوم بیماری را تجربه کرده اند و کشورهایی مثل هند و آفریقای جنوبی هم پیک چهارم بیماری را پشت سر گذاشته اند و حالا به نظر می رسد که همه کشورهای جهان پیک بعدی را تجربه خواهند کرد، و در همین روزها یا هفته های پیش رو، برخی معتقدند ایران شروع پیک ششم را تجربه خواهد کرد و برخی هم از شروع پیک های هفتم و هشتم صحبت می کنند.

مشکل اصلی و سیستماتیک کشور ما در مقابله با کرونا شاید همین جا باشد: عدم شفافیت، و نبود عملکرد علم گرایانه جامع و نداشتن برنامه پیشگیرانه هدفمند

از زمان شروع همه گیری و رسیدن بیماری به داخل مرزهای ایران، موضوع انکار بروز بیماری و سپس کاهش آمار مرگ و میر و خفیف انگاری همه گیری مشکلات کلانی بود که سیستم بهداشت و درمان و کل جامعه را در خطر قرار داد و زمان طولانی با این شیوه های تکذیب و تحریف طی شد تا در نهایت عملکرد علمی و شفاف تر حاکم شد و با تصمیم گیری های سنجیده تر و متکی بر شواهد و مستندات، امواج سهمگین کرونا مهار شدند.

اما با این وجود و در حالی که کشورهای دیگر هشدار شروع پیک جدید را می‌دادند، عملکرد مجموعه‌های حاکمیتی دخیل در مبارزه با کرونا به گونه‌ای نبود که تصور شود آمادگی و اصلا عزم مقابله با کرونا وجود دارد. درواقع می‌شود نتیجه گرفت باور جدی مبنی بر «پایان کرونا» نه از پایین به بالا بلکه از بالا به پایین مخابره شد.

در یکی دو روز اخیر اما بیمارستان‌ها و مراکز درمانی پر از بیماران با علائم مشابه کرونا هستند و بخش‌های کرونایی تعطیل شده در بیمارستان‌ها مجددا بازگشایی شده‌اند. اما در همین شرایط کمبود داده‌ها و نداشتن استراتژی پیشگیری – مقابله متکی بر داده‌ها آشکار و عیان است.

آیا می‌دانیم که بیماری درحال شیوع قطعا ناشی ازسویه‌های کرونا است؟ مثلا ناشی از سایر خانواده‌های ویروسی نیست؟ چند درصد بیماران تست می‌شوند؟ دقت تست‌های تشخیصی دردسترس برای تعیین ابتلا به کرونا و زیرنوع های جدید آن چقدر است؟ حتی درصورت قطعی بودن ابتلای مراجعان به کرونا توالی سنجی و تعیین زیرگونه های جدید ویروس در چه سطحی انجام می شود؟ آیا می دانیم که واکسن‌های در دسترس چه میزان ایمنی در مقابل زیرنوع‌های جدید ویروس ایجاد می‌کنند؟

واقعیت این است که حتی در مورد علائم شایع این بیماری جدید(که احتمالا ناشی از نوع جدید ویروس است) هم اطلاعاتی در دسترس نیست که بدانیم مجموعه کدام علائم بیشتر احتمال کرونا را مطرحمی‌کند و کدام علائم چندان به نفع ابتلا به کرونا نیستند.

درنهایت اینکه شانس آورده‌ایم که به نظر زیرگونه جدید ویروس هم به رغم اینکه علائم شدیدتر و طولانی مدت‌تری نسبت به نوع اومیکرون اولیه ایجاد می‌کند، آمار بستری شدن و مرگ و میر خیلی بالایی ندارد، تنها تصور کنید با نوعی جدید به شدت و حدت نوع دلتا روبرو می‌شدیم. با این حجم از عدم آمادگی جمعیت عمومی و سیستم درمانی کشور برای مقابله با پیک جدید، و عدم رعایت پروتکل‌ها و پایین بودن میزان واکسیناسیون و مشخص نبودن آمار تاثیر واکسن‌های در دسترس برای مقابله با انواع جدید، و نبودن داروی جدید موثر بر کرونا (پاکسلوئید)، قطعا در آن صورت شاهد بروز فاجعه‌ای جدید می‌شدیم.