شایع‌ترین علائم عصبی ماندگار بعد از ابتلا به کووید ۱۹ چه هستند و توصیه‌ها چیست؟

دانشکده بهداشت و موسسه ملی تحقیقات سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران، راهنمای پاسخ به این پرسش که «با علائم عصبی ماندگار بعد از ابتلا به کووید ۱۹ چه کنیم» را منتشر کردند.

بررسی جدید علائم عصبی بیماران مبتلا به کووید ۱۹ نشان می‌دهد این بیماری تهدیدی برای سیستم عصبی است.

بسیاری از بیماران بستری در بیمارستان، تظاهرات عصبی دارند که شامل سردرد، سرگیجه، کاهش هوشیاری، مشکل در تمرکز، اختلالات بویایی و چشایی، تشنج، سکته مغزی، ضعف و درد عضلانی است.

اگرچه نسبت بیماران با علائم عصبی در مقایسه با بیماران تنفسی اندک است، اما با ادامه همه گیری و اینکه ممکن است بخش بزرگ‌تری از جمعیت جهان تا قبل از دستیابی به واکسن موثر آلوده شوند، تعداد کلی بیماران مبتلا به علائم عصبی می‌تواند زیاد شود.

عوارض عصبی، به ویژه التهاب مغز و سکته مغزی، می‌تواند باعث معلولیت مادام العمر همراه با نیازهای مراقبتی طولانی مدت و افزایش هزینه‌های بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی شود.

حال سوال این است که شایع‌ترین علائم عصبی ماندگار بعد از ابتلا به کووید ۱۹ چه هستند و توصیه‌ها چیست.

سردرد

سردرد یکی از اولین علائم عصبی کووید ۱۹ است. به ویژه اگر علائم دیگری مانند درد، تب و از دست دادن چشایی یا بویایی وجود داشته باشند.

حساسیت به نور و سایر علائم چشمی

اگرچه تقریباً به اندازه سردرد شیوع ندارد، اما حساسیت به نور (یا به اصطلاح فوتوفوبیا) و سایر علائم چشمی می‌توانند در دوره عفونت حاد کووید ۱۹ و همچنین در هفته‌های بعد از بهبودی رخ دهند. تخمین‌ها حاکی از آن است که حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از بیماران به فوتوفوبیا مبتلا می‌شوند، حتی برخی از محققان دریافتند که این رایج‌ترین علامت چشمی کووید ۱۹ است.

توصیه‌ها

اولین قدم برای مقابله با عواقب جسمی و عصبی کووید ۱۹ مشاوره با پزشک متخصص است، به خصوص اگر این علائم جدید و شدید باشند. در حالی که هنوز توصیه‌های خاصی راجع به مواردی که به طور مستقیم توسط ویروس کرونا ایجاد می‌شود در دسترس نیست، اما ممکن است بتوانند درمان‌های معمول سردرد یا میگرن و همچنین گزینه‌هایی برای درمان حساسیت به نور مانند عینک‌های مخصوص و سایر اصلاحات سبک زندگی شامل نوشیدن آب، انجام حرکات کششی و تنفسی عمیق، روش‌های تمرکز ذهن و حواس و هم چنین وعده‌های غذایی سالم را پیشنهاد دهند.

بررسی به موقع مایع مغزی نخاعی و مدیریت مناسب عوارض عصبی مرتبط با عفونت ممکن است کلید بهبود پیش آگهی بیماران در موارد جدی مانند سکته و التهاب مغز و مننژیت (التهاب پرده‌های محافظتی مغز) باشد.

از آنجایی که دانش در مورد نتیجه طولانی مدت علائم عصبی کووید ۱۹ محدود است، لازم است مطالعات دقیق بالینی، تشخیصی و اپیدمیولوژیکی برای کمک به تعریف علائم و بار بیماری عصبی انجام شود.

علائم عصبی کووید ۱۹ مانند سردردهای شدید ممکن است مدت‌ها پس از بیماری باقی بماند. اطلاعات کافی در مورد نحوه مدیریت این علائم محدود است اما پیشنهاد می‌شود در قدم اول به یک پزشک متخصص مراجعه شود.

اصلاح سبک زندگی شامل نوشیدن مقدار کافی آب، روش‌های تمرکز ذهن و حواس، تنفس عمیق و مصرف مواد غذایی سالم ممکن است در کنترل و بهبود علائم عصبی مفید باشد.