کنفرانس علمی خودمراقبتی دربستر فضای مجازی برگزار شد

۲۴ ساعت شبانه روز و هفت روز هفته

دکتر الهام شکیبازاده، استاد گروه آموزش و ارتقای سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر علمی کنگره خودمراقبتی در فضای مجازی با اشاره به نامگذاری ۲۴ جولای به نام روز جهانی خودمراقبتی گفت: بیست و چهارمین روز از هفتمین ماه میلادی (جولای) روز جهانی خودمراقبتی نامگذاری شده است که وجه تسمیه این نامگذاری یادآوری این نکته است که مزایای خودمراقبتی در ۲۴ ساعت شبانه روز و هفت روز هفته می‌تواند تداوم داشته باشد.

دبیر علمی کنفرانس خودمراقبتی در فضای مجازی افزود: از ۱۰ سال پیش تا کنون روز به روز بر اهمیت خودمراقبتی افزوده می‌شود تا جایی که در جهان صحبت از ماه خود مراقبتی مطرح می‌شود.  سازمان جهانی بهداشت نیز برای مداخلات خودمراقبتی راهنمایی تنظیم و منتشر کرده که برای بسیاری از سیاستگذاران می‌تواند کمک کننده باشد.

شکیبازاده اضافه کرد: اکنون ۳.۸ میلیارد نفر از مردم جهان به پوشش همگانی سلامت دسترسی ندارند.  همچنین از هر پنج نفر یک نفر در جهان در بحران‌هایی زندگی می‌کنند که خدمات نظام سلامت را به چالش می‌کشد.  به این ترتیب باید کمک کرد افراد بتوانند سلامت خود، خانواده و جامعه خود را بشناسند و از بیماری‌ها پیشگیری کنند و در صورت ابتلا به بیماری برای بیماری خود و اطرافیان خود مدیریت خوبی داشته باشند که این می‌تواند با کمک یا بدون کمک کارکنان نظام سلامت باشد.

دکتر رستمیان: دو سوم سلامتی به خود مردم برمی‌گردد

دکتر عبدالرحمن رستمیان، رئیس کنفرانس علمی خودمراقبتی نیز با اشاره به برگزاری دهمین دوره از این کنفرانس در دانشگاه علوم پزشکی تهران خودمراقبتی را یکی از راهبردهای مهم در نظام سلامت خواند و گفت: شاید بیش از دو سوم سلامتی به خود مردم برمی گردد؛ یعنی خود افراد می‌توانند سلامتی خود را حفظ کرده، آن را ارتقا داده و از ابتلا به بیماری پیشگیری کنند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه توانمندسازی مردم بهترین روش پیشگیری از بیماری هاست گفت: خودمراقبتی در مرحله اول پیشگیری از ابتلا به بیماری است؛ در این مرحله کارکنان نظام سلامت وظیفه دارند اطلاعات مورد نیاز را در اختیار مردم قرار دهند.  در مرحله دوم نیز اگر فرد مبتلا به بیماری شود باید بتوانیم سواد سلامت آن‌ها را افزایش دهیم تا بتوانند از خود مراقبت کنند.

او افزود: در هردو مرحله دادن آموزش‌های لازم به مردم به بهبود کیفیت زندگی آن‌ها منجر شده و باعث می‌شود عوارض و ناتوانی کمتری پیدا می‌کنند.

رئیس کنفرانس علمی خودمراقبتی با بیان اینکه پزشکان ایرانی در تشخیص و درمان بیماری‌ها قوی هستند گفت: در گذشته زمانی بیماران برای معالجه به خارج از کشور اعزام می‌شدند اما در حال حاضر اینگونه نیست.  حتی برخی از ایرانیانی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند در ایران خدمات پزشکی دریافت می‌کنند.  اما با وجود این موفقیت در بحث پیشگیری از ابتلا به بیماری کار زیادی انجام نشده است و این در حالی است که پیشگیری ارزان‌تر است.

چگونه در برابر فیک نیوزها  هشیار باشیم؟

دکتر حسین یاری، معاون فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران نیز گفت: اینفودمی به معنی حجم زیادی از اطلاعات است که به مخاطب عرضه می شود و در میان این اطلاعات، احتمال وجود اطلاعات غلط یا دروغ نیر وجود دارد. اینفودمی معمولا در زمان اپیدمی‌ها شایع می شود و ما این تجربه را در دوران همه‌گیری کووید داریم.

او افزود: مواجهه با اینفودمی ‌به اندازه مواجهه با اپیدمی اهمیت دارد، چرا که انتقال این اطلاعات به اندازه انتقال ویروس  می تواند سریع باشد.

معاون فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران با بیان اینکه سازمان جهانی بهداشت برای مواجهه با اخبار توصیه هایی دارد گفت: لازم است شهروندان در مواجهه با اخبار، منبع آن را بررسی کنند. هر فردی که ادعایی را مطرح می کند جایگاه و اصالت آن بررسی شود. مخاطبان به تیترها اکتفا نکنند بلکه متن خبر را هم مورد مداقه قرار دهند؛ شاید لازم باشد آن خبر مورد جستجو قرار بگیرد. حتما بررسی شود که آن خبر در کدام خبرگزاری رسمی منتشر شده است. از پایگاه های صحت‌سنجی نیز برای انطباق مطالب استفاده شود. همچنی هر فردی تعصبات و سوگیری هایی دارد که ممکن است مخاطب را به سمت و سویی سوق دهد.

یاری در ادامه بر  اهمیت نقش سیاستگذاران پرداخت و گفت: هرچقدر اعتماد جامعه به گروه های مرجع و حاکمیت کمتر شود احتمال اینکه مردم اطلاعات غلط را باور کنند بیشتر است. از سوی دیگر تجربه رئیس جمهوری پیشین آمریکا نشان می دهد که دانشمندان باید در کنار سیاستمداران قرار داشته باشند تا رفتار سیاستمداران اطلاعات غلط و دروغین را توسعه ندهد.

او همچنین در ادامه گفت: بررسی های دیگری نیز نشان می دهد که در فعالیت افراد در شبکه های مجازی باید تغییری صورت بگیرد تا انتشار اخبار غلط به سهولت انجام نشود. البته در دوران کووید بسیاری از رسانه های مجازی مسئولیت پذیری بیشتری از خود نشان دادند و حساب کاربری افرادی که فیک نیوز منتشر می‌کردند را به حالت تعلیق در آورده و یا پست های دروغ را حذف می کردند. در مجموع برای مقابله با اینفودمی سیاستگذاران و مسولان باید اقداماتی انجام دهند، هم شبکه های اجتماعی و رسانه ها تغییراتی در الگوریتم خود انجام دهند و هم کاربران هشیار باشند.

چگونه اخبار درست را از نادرست تشخیص دهیم؟

دکتر مجید یونسیان، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز به ارائه توضیحاتی در این خصوص پرداخت و گفت: ما امروزه با اینفودمی یا انفجار اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی رو به رو هستیم و حجم زیادی از اخبار به صورت انفجارگونه بدون آنکه مکانیسمی برای غربالگری سره از ناسره وجود داشته باشد منتشر می‌شود.

او با بیان اینکه بسیاری از این اخبار با اهداف و اغراض شخصی و بعضا به صورت سهوی به غلط منتشر می‌شوند افزود: باید توجه داشته باشیم که به هیچ خبر بی‌نام و نشانی نباید توجه کرد؛ فرض کنید فردی در برابر دوربین می‌نشیند و می‌گوید برای سلامتی خود فلان کار را انجام دهید.  اگر این فرد خود را معرفی نمی‌کند و نمی‌توان او را شناخت آن مطلب را به کلی باید فراموش کرد.  اما اگر او خود را معرفی کند می‌توان با جستجوی نام او در گوگل متوجه شد که آیا چنین فردی با مشخصات و تخصصی که ادعا می‌کند اصلا وجود خارجی دارد یا نه.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: اگر فردی می‌گوید نتیجه تحقیقی در یک دانشگاه حاکی از فلان چیز است، باید پژوهشگر آن، اسم مرکز تحقیقات، مقاله و نشریه‌ای که مطلب را منتشر کرده است را ذکر کند.  اگر چنین مطلبی با مشخصاتی که ادعا شده پیدا نشد، باید آن مطلب را دور انداخت.

یونسیان درباره اخباری که صحت و سقم‌شان معلوم نیست هم گفت: این اخبار الزاما غلط نیستند اما ضرر آن‌ها از منفعتشان بیشتر است.  اگر در فضای مجازی با چنین اخباری رو به رو شدید، آن‌ها را رها نکنید، حتما به کسی که آن خبر را منتشر کرده بازخورد دهید و بگویید من رد پایی از این خبر پیدا نکردم.  اگر آن فرد متقاعد نشد به مدیر شبکه بگویید آن خبر را حذف کند.  در نهایت باید صدای خود را بالاتر ببرید و خبرهای درست را منطبق با منبع علمی و با زبان ساده برای استفاده مردم در اختیارشان قرار دهید.

با سرمایه‌گذاری در فضای مجازی می‌توان آلاینده‌های مهم هوا، آب و خاک را کاهش داد

رئیس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، ۲۰ درصد از بیماری‌ها را ناشی از عوامل زیست محیطی عنوان کرد.

دکتر کاظم ندافی، رئیس پژوهشکده محیط زیست با بیان اینکه در دهمین سال برگزاری کنفرانس علمی خودمراقبتی بر

استفاده از بستر فضای مجازی بر ارتقا، آموزش و رفتار مردم تاکید شد، افزود: ۲۰ درصد از بار بیماری‌های مردم ناشی از عوامل خطر زیست محیطی یعنی عواملی است که در محیط زندگی و کار مردم وجود دارد و باعث بیماری و کوتاه شدن عمر آن‌ها می‌شود.

او افزود: راه‌های مختلفی برای کاهش این عوامل وجود دارد که می‌توان به استفاده از فناوری و راه حل‌های مدیریتی اشاره کرد.  این راه حل‌ها عموما طولانی و پر هزینه هستند اما یکی از راه حل‌های اثرگذار و کم هزینه استفاده از بستر فضای مجازی برای آموزش، مشارکت و تغییر رفتار مردم است.  مطالعات زیادی نیز نشان می‌دهد که با سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌توان آلاینده‌های مهم هوا، آب و خاک را کاهش داد و با جذب مشارکت مردم به این موفقیت بزرگ دست پیدا کرد.