وقت سفر نیست

در آستانه تعطیلات آخر هفته پیش رو که تعطیلی رسمی روز سه شنبه هم به آن اضافه شده، احتمالا دوباره شاهد سفرهایی در اقسی نقاط کشور باشیم. برخی روزنامه های امروز ۱۲ مهر تهران به این مقوله پرداخته اند و نسبت به سفرهای احتمالی آخر هفته هشدار داده اند. در ادامه نگاهی به عناوین و مطالب مربوط به کرونا در روزنامه های امروز صبح تهران می اندازیم.

فریبا خان‌احمدی، خبرنگار روزنامه ایران در گزارشی با عنوان «سفر هنوز پرخطر است» می‌نویسد: شواهد و اظهارات کارشناسان نشان می‌دهد، بسیاری از استان‌ها پیک پنجم کرونا را پشت سر گذاشته و در شرایط حاضر کمتر از ۲۰ شهرستان در وضعیت پرخطر کرونایی هستند و تعداد استان‌های قرمز نسبت به مرداد و شهریور ماه کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است با وجود این هشدارها نسبت به کم شدن فاصله دو موج پنجم و ششم بسیار جدی است به‌گونه‌ای که تعطیلی‌های اخیر زنگ خطر افزایش نرخ ابتلا و موارد فوتی‌ها را به صدا درآورده است.

روزنامه ایران ادامه می دهد: متخصصان حوزه بهداشت و درمان تأکید دارند علی‌رغم شتاب گرفتن روند واکسیناسیون در صورت بی‌توجهی به این روند احتمال شکل‌گیری پیک ششم و افزایش موارد ابتلا و مرگ‌و‌میر در میان مبتلایان به بیماری کووید۱۹ دور از انتظار نیست. گفته می‌شود گرچه که واردات واکسن در هفته‌های اخیر شدت بالایی گرفته و روزانه نزدیک به یک و نیم میلیون ایرانی واکسن کرونا دریافت می‌کنند اما هنوز نگرانی از ادامه موج پنجم برطرف نشده و برخی کارشناسان هشدار می‌دهند چنانچه مردم ماسک نزنند، از اجتماعات و دورهمی‌ها و سفرهای مربوط به تعطیلات پیش‌رو پرهیز نکنند بزودی زنجیره فعال انتقال ویروس در گوشه و کنار کشور دردسرساز خواهد شد.

حمید سوری رئیس کمیته اپیدمیولوژی کشوری کووید۱۹به این روزنامه گفته: از طرفی در کشور ما بین میزان واکسیناسیون و رسیدن به‌ایمنی جمعی فاصله زیادی وجود دارد یعنی با آنکه سرعت تزریق واکسن بالا رفته ولی هنوز هم تا رسیدن به ایمنی جمعی که حداقل باید ۸۰ درصد مردم واکسینه شوند، فاصله داریم. نکته بعدی؛ حتی اگر به این میزان از پوشش واکسیناسیون هم برسیم ویروس برای ادامه حیاتش سعی می‌کند تغییراتی در ژنومش ایجاد کند تا بقای خودش را تضمین کند در نتیجه رخداد واریانت‌های جدید ویروس افزایش پیدا می‌کند در شرایط فعلی هوشیاری که باید داشته باشیم درباره واریانت‌های جدید است تا نگذاریم اثر بخشی واکسن‌ها کم شود و دچار طغیان بیماری شویم.

رئیس کمیته اپیدمیولوژی کشوری کووید۱۹ با بیان اینکه به دنبال سفرها چند اتفاق می‌افتد، عنوان می‌کند: معمولاً سیستم ایمنی بدن در سفر کاهش پیدا می‌کند چون نظم معمول زندگی به‌هم می‌خورد و همین شانس ابتلا را بالا می‌برد. در عین حال ما هنوز نمی‌دانیم چه سهمی از افراد سفر کرده واکسن زده‌اند یعنی هنوز مدیریت هوشمند اپیدمی را نداریم. این مسأله باعث می‌شود تعداد زیادی از افرادی که سفر کرده‌اند به‌شدت پتانسیل آلوده کردن دیگران را داشته باشند.

سوری در ادامه می‌گوید: طبیعتاً واکسن می‌تواند از شدت گرفتن بیماری و مرگ جلوگیری کند ولی معنایش این نیست خطر مرگ و بستری را به صفر می‌رساند به‌خصوص افرادی که در سفر در مواجهه با بیماری قرار می‌گیرند عمدتاً کسانی‌اند که ممکن است به شکل مجموعه در اتومبیل یا قطار و هواپیما در سفر حضور داشته باشند. ضمن اینکه واریانت‌های ویروس در شهرهای مختلف یکسان نیست گرچه واریانت غالب در کشور دلتا است ولی نمی‌دانیم در شمال کشور آیا واریانت دیگری داریم یا خیر؟ چون ما نظام سکوئنسینگ ویروس را به شکل فعال نداریم بنابراین نمی‌دانیم نوع واریانت‌های پخش در جامعه چه نوع واریانتی هستند. به گفته وی، سفر با جابه‌جایی واریانت‌های جدید به ایجاد اپیدمی منجر می‌شود. وقتی با واریانت جدید مواجه می‌شویم یعنی بدن میزبان، حالت جدید برای ویروس دارد و این میزبان جدید باعث می‌شود امکان آلوده کردن ویروس با وجود واکسیناسیون بسیار بالا برود. همه اینها اثرات سوئی است که سفر به دنبال دارد.

کرونا در کوله‌پشتی مسافران عراق

روزنامه همدلی در گزارشی با عنوان «کرونا در کوله‌پشتی مسافران عراق» به بازگشت زوار اربعین پرداخته است. این روزنامه می نویسد: در حاشیه راهپیمایی اربعین، کلیپی جنجالی از حاشیه این مراسم منتشر شده بود. در یک ایستگاه صلواتی، چند نفر بدون داشتن ماسک و بدون رعایت پروتکل‌های بهداشتی در شرایط کرونایی اقدام به پخش شربت زعفران پرتقال در لیوان‌های شیشه‌‌ای می‌کردند. به تمسخر نام کار خود را «طرح دیگر واکسیناسیون» گذاشته بودند و با انتساب حدیثی به پیامبر اسلام می‌گفتند اضافه دهن مومن شفاست! این فقط فیلم یکی از ایستگاه‌های صلواتی‌ بود.‌‌ نمی‌دانیم که چند تا از این ایستگاه صلواتی‌ها بودند. فقط می‌دانیم که آماری که از ابتلا به کرونا منتشر می‌شود می‌تواند موج دیگری از اپیدمی را رقم بزند. کاش آن موقع که این موج می‌تواند سراغ هر خانواده‌‌ای را که در راهپیمایی اربعین بوده یا نبوده بگیرد، از گردانندگان آن ایستگاه صلواتی که احتمالا کرونا دامن یک نفر از خویشاوندانشان را گرفته پرسید:«واقعا آب دهان مومن شفاست؟»

این روزنامه ادامه می‌دهد: آماری که دیروز محمد مهدی گویا رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ارائه کرد، حاکی از ابتلای بیش از ۳۰۰ نفر از زائران به کرونا بود. محمدمهدی گویا گفته:«تا روز جمعه ۹ مهر، بالغ بر ۳۰۶ هزار و ۳۲۹ زائر اربعین در مرزهای زمینی غربالگری کرونا شدند و ۶ هزار تست تشخیصی سریع و ۳هزار و ۲۴۱ تست pcr انجام گرفت که در مجموع ۲۲۲ مورد مثبت کرونا ثبت شد که به قرنطینه اعزام شدند.»

او گفته:«علاوه بر این، در مرزهای هوایی نیز سه هزار و ۳۶۵ مورد تست کرونا و ۵ هزار و ۱۵۹ مورد تست تشخیصی از زائرین عتبات عالیات گرفته شد که ۱۱۵مورد ابتلا به کرونا تشخیص و به قرنطینه اعزام شدند.»

همدلی در پایان نوشته:  از همان ابتدای شیوع کرونا تعداد جانباختگان و مبتلایان کرونا محل مناقشه بود. به نظر می‌رسد آمار مبتلایان مراسم اربعین نیز از همین جنس عدد و رقم‌ها هستند. همچنان که فرماندار مهران و رئیس کمیته بهداشت و درمان اربعین گفته‌اند برخی حاضر به دادن تست نمی‌شوند.

همچنین کرونای برخی زائران، پشت درصد خطای تست‌ها گم می‌شود. هرچند هنوز مشخص نیست منظور از تست چشمی فقط نگاه کردن به زائر برای تشخیص است یا آنکه واقعا از چشم‌های او نمونه برداری می‌شود، با فرض آنکه تست چشمی گرفته می‌شود این تست بنا به گفته متخصصان چندان معتبر نیست. برخی متخصصین گفته‌اند حدود ۵درصد از مبتلایان کرونا علائم چشمی دارند که از بین این ۵درصد نتیجه تست یک سوم آنها مثبت خواهد بود. حال آنکه تست PCR که قابل اعتمادتر از دو تست دیگر است، در موارد بسیار زیادی درصد خطا دارد. گویا باید خود را برای پیک بعدی کرونا آماده کنیم.

«آرامش مشروط» به روایت همشهری

آرامش مشروط کرونایی تیتر گزارشی از روزنامه همشهری درباره آخرین وضعیت بیمارستان‌هاست. مریم سرخوش خبرنگار همشهری نوشته: متخصصان عفونی نگران وضعیت شیوع کرونا در هفته‌های آینده هستند. آنها می‌گویند شرایط مراکز درمانی آرام‌تر از قبل است، اما این وضعیت می‌تواند شکننده باشد.  شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان می‌‌گوید با اینکه روند ابتلا کاهشی است، اما شناسایی روزانه بیش از ۱۰هزار بیمار به‌طور رسمی، هنوز عدد قابل‌توجهی است و بیماران بستری در بخش‌های ویژه هم همچنان بالای ۵هزار نفر هستند؛ «این روزها تمرکز بر واکسیناسیون است و مردم و مسئولان پروتکل‌ها را نادیده گرفته‌اند؛ درحالی‌که واکسن‌ به معنای مبتلا نشدن و نمردن از کرونا نیست؛ بنابراین همچنان باید از ماسک استفاده کرد و مهمانی‌ و سفرهایی که به‌نظر می‌رسد بیشتر از گذشته برقرار شده، کاهش پیدا کند.»

او می‌گوید: «حتی اگر واکسن عاملی برای کاهش مرگ‌ها باشد، همچنان احتمال ابتلا وجود دارد و عوارض کوویدـ۱۹هم بسیار قابل توجه است؛ از مشکلات اقتصادی و برهم خوردن تعاملات اجتماعی گرفته تا صدمات جسمی از جمله ضعف‌های جسمانی ادامه‌دار، بی‌خوابی، مشکلات روانی و عصبی و ایجاد لخته‌های خونی در میان مبتلایان دیده می‌شود؛ حتی موارد مرگ در افرادی که هر دو دوز واکسن را دریافت کرده‌اند هم گزارش شده است.»

همشهری ادامه می دهد: آمارها از روند کاهشی مرگ و ابتلا حکایت دارد و مسئولان نظام سلامت، از شرایط آینده شیوع کرونا و رقم خوردن پیک بعدی نگرانند. با این حال عاطفه عابدینی، رئیس کارگروه درمان و بازتوانی قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مقابله با کرونا هم رقم خوردن پیک جدید در فاصله کوتاه از پیک پنجم را وابسته به عوامل متعددی می‌داند و به همشهری می‌گوید: «در ابتدا باید به این مسئله توجه کرد که غیر از کرونا، با سویه قوی‌تر و بیماری‌زا‌تری مواجهیم یا خیر؟ سویه دلتا، سرایت‌پذیری بالایی داشت و همین مسئله سبب شد تا برخی از افراد، با وجود ابتلای قبلی بار دیگر مبتلا به کرونا شوند. ما هنوز نمی‌دانیم رفتار سویه‌ها در سطح جامعه به چه صورت است و حتی درباره ۲سویه مطرح شده ازجمله مو و لاندا هم هنوز نمی‌توانیم این اظهارنظر را داشته باشیم که آیا می‌توانند مثل دلتا به‌سویه غالب در تمام استان‌ها تبدیل شوند یا خیر.»

این مسئول در ستاد ملی مقابله با کرونا، به آغاز سفرها با توجه به تعطیلات پیش‌رو و خطرات آن اشاره می‌کند و می‌گوید: «این وضعیت زمانی می‌تواند نگران‌کننده باشد که در مناطق و کشورهایی که مقصد ایرانیان است، سویه جدیدی وجود داشته باشد و مسافرت‌ها منجر به انتقال این سویه به کشور و شیوع آن شود.» با همه اینها اما عابدینی تأکید می‌کند که سرعت واکسیناسیون منجر به تأخیر در وقوع پیک بعدی می‌شود.