علت ابتلا به کرونای خفیف شناسایی شد

شایان‌ذکر است، یکی از بزرگترین موارد مرموز ویروس کرونا که در اواخر سال ۲۰۱۹ ظاهر شده، تغییر تاثیرات آن از فردی به فرد دیگر است. مارک دیویس، مدیر انستیتوی ایمنی، پیوند و عفونت دانشگاه استنفورد علت آن را در پاسخ سلول ایمنی معروف به سلول تی کشنده می‌داند.

دیویس می‌گوید: در بسیاری از افراد ابتلا به کووید-۱۹با بیماری سخت و مرگ‌ومیر همراه است اما برخی دیگر نمی‌دانند بیمار هستند و به زندگی روزمره خود ادامه می‌دهند علت چیست؟

یکی از موارد اولیه در مورد ایمنی در برابر سارس- کوو-۲ تمرکز بر آنتی‌بادی‌هاست. آنتی‌بادی‌ها پروتئین‌های ایمنی بدن هستند که به سرعت ویروس را در خود جای داده و باعث می‌شوند سلول‌های ما آلوده نشوند. اما آنتی‌بادی‌ها تنها یک سلاح در سیستم ایمنی بدن محسوب می‌شوند و دیویس اشاره می‌کند که عوامل بیماری‌زا می‌توانند به سرعت راه‌های فرار از حملات آنتی‌بادی را گسترش دهند.

از طرف دیگر، سلول‌های تی کشنده، مبارزان بزرگ سیستم ایمنی بدن هستند که سلول‌های آلوده را شناسایی و از بین می‌برند. فعالیت سلول‌های تی کشنده آموزش دیده پس از برخورد اولیه با ویروس متوقف شده و به نوعی سلول حافظه تبدیل می‌شوند. آنها می‌توانند سال‌ها در این وضعیت نظارتی، باقی بمانند و مراقب باشند تا به محض ظهور مجدد یک عامل بیماری‌زا به سرعت وارد عمل شوند.

وی بیان کرد: سلول‌های حافظه در دفاع از بیماری‌های عفونی بسیار فعال هستند، در واقع همان چیزی هستند که شما می‌خواهید، یعنی با یک عامل بیماری‌زای مکرر مقابله می‌کنند. البته شما خواهان همین عملکرد از واکسن‌ها نیز هستید اما مسئله این است که ردیابی سلول‌های تی کشنده کمی دشوارتر از اندازه‌گیری ساده سطح آنتی‌بادی است. همچنین هنوز درک اینکه این سلول‌ها برای حمله به کدام پاتوژن خاص آموزش دیده‌اند، دشوار است.

سارس-کوو-۲، هفتمین ویروس کروناست که بر روی انسان تاثیر می‌گذارد. چهار مورد از این ویروس‌ها تاحدودی بی‌خطر و علت بسیاری از موارد سرماخوردگی هستند اما ویروس مرس “MERS” سارس “SARS” و ویروس کنونی، سارس کوو-۲ از نگران‌کننده‌ترین علل شیوع بیماری‌های ویروسی در ۲۰ سال گذشته عنوان شدند.

ابتدا محققان برای بررسی اینکه آیا سلول‌های تی کشنده که قبلا برای هدف قرار دادن ویروس‌های کرونا آموزش دیدند می‌توانند توضیحی بر علت خفیف بودن و یا نبودن ابتلا به کووید-۱۹ باشند به یک سیستم جدید غربالگری سلول‌های ایمنی بدن نیاز داشتند. از آنجا که سارس-کوو-۲ تاحدودی با ویروس‌های مختلف کرونا مرتبط است، چندین توالی پپتید مشترک بین ویروس‌ها نقشه‌برداری شد. پانلی از ۲۴ توالی پپتیدی مختلف ایجاد شد؛ برخی از توالی‌ها مختص سارس کوو-۲ و برخی دیگر با ویروس‌های کرونا شناخته شده فصلی مشترک بودند.

نمونه‌های خون گرفته شده از افراد قبل از شروع همه‌گیری مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت و محققان کشف کردند که برخی سلول‌های تی کشنده هنگام قرار گرفتن در معرض سارس کوو-۲ به سرعت فعال می‌شوند و گروهی از توالی‌های پپتید ویروس کرونا را هدف قرار می‌دهند. این سلول‌های ایمنی به‌جای مدت زمان چند روزه برای شناسایی و تخریب عامل بیماری‌زای جدید به سرعت از شباهت سارس-کوو-۲ با دیگر ویروس‌های کرونا استفاده می‌کنند.

دیویس می‌گوید: این عامل مهم می‌تواند در تفاوت موارد خفیف کووید-۱۹ از موارد شدیدتر نقش داشته باشد. از دست دادن این زمان می‌تواند تفاوت بین عدم توجه به بیماری و مرگ ناشی از آن را توضیح دهد.

سپس محققان بستر جدید غربالگری خود را بر روی نمونه‌های خون بیماران مبتلا به کووید-۱۹ آزمایش کردند. فرضیه قوت بیشتری یافت، همان‌طور که در موارد خفیف بیماری مشاهده شد، سلول‌های تی، نشانگر توالی پپتیدهای مشترک در چندین ویروس کرونا را هدف قرار می‌دهند و در مبتلایان به بیماری شدید در درجه اول توالی‌های منحصر به فرد سارس-کوو-۲ هدف قرار می‌گیرند.

وی فرض کرد، ممکن است بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شدید، حداقل به‌تازگی توسط ویروس‌های کرونا ضعیف‌تر آلوده نشده باشند بنابراین سلول‌های تی کشنده حافظه موثری را حفظ نکردند.

نتایج مطالعه جدید سرنخ‌هایی را در مورد اینکه چرا کودکان کمتر مستعد ابتلا به  کووید شدید هستند را ارائه می‌دهد. تحقیقات قبلی حاکی از آن است که دفعات مواجهه اخیر با ویروس‌های کرونا در کودکان می‌تواند در کاهش شدت بیماری نقش داشته باشد و دیویس معتقد است یافته‌های جدید وی این فرضیه را حمایت می‌کند.

وی گفت: گرفتگی بینی و عطسه بخش مهمی از عوامل روزانه مرتبط با ویروس‌های کرونای سرماخوردگی هستند به همین دلیل حدود ۸۰ درصد از کودکان در ایالات‌متحده  طی چند سال اول زندگی در معرض خطر قرار دارند.

نتایج مطالعه اخیر محققان بخش پزشکی جان هاپکینز نشان داد، این پاسخ ایمنی متقابل بین سارس-کوو-۲ و ویروس‌های کرونا ممکن است به این معنی باشد که واکسن‌های کووید-۱۹ میزان اندکی محافظت در برابر سرماخوردگی نیز ایجاد می‌کنند. این تحقیق مجددا به بررسی ایمنی سلول تی پرداخت و پاسخی قوی ناشی از واکسن به یک سویه ویروس کرونا “سرماخوردگی” خاص “HCoV-NL۶۳” را یافت.

نتایج تحقیق جدید در مجله Science Immunology منتشر شده است.