روزه‌داران چه کار‌هایی انجام دهند تا تشنه نشوند؟
ایسنا علوم پزشکی تهران – روزه‌داران در روز‌های گرم و طولانی ماه رمضان، جهت رفع تشنگی خود باید هنگام افطار و سحر، نکاتی را در تغذیه خود رعایت کنند. نکات تغذیه و رفع تشنگی در ماه رمضان در ماه رمضان و تقارن آن با روز‌های گرم بیش از این که تحمل گرسنگی برای روزه‌داران […]
ایسنا علوم پزشکی تهران – روزه‌داران در روز‌های گرم و طولانی ماه رمضان، جهت رفع تشنگی خود باید هنگام افطار و سحر، نکاتی را در تغذیه خود رعایت کنند.
نکات تغذیه و رفع تشنگی در ماه رمضان
در ماه رمضان و تقارن آن با روز‌های گرم بیش از این که تحمل گرسنگی برای روزه‌داران سخت باشد، تشنگی در طول روز آنها را کلافه می‌کند. مصرف برخی از مواد غذایی در افطار و سحر و انجام برخی از کار‌ها می‌تواند به رفع تشنگی در طول ماه مبارک رمضان کمک کند.
این‌جا شرح داده می‌شود که چه اصولی را باید در هر یک از وعده‌های غذایی خود به کار بندید تا با مشکل کم‌آبی بدن در ماه رمضان روبرو نشوید.
چه کنیم که در ایام روزه‌داری تشنه نشویم؟
برای این که در ماه رمضان تحمل روزه‌داری برای ما مشکل نباشد، بهتر است مقداری از عادات غذایی خود را قبل از شروع ماه رمضان کنار بگذاریم تا در روز‌های ابتدای روزه داری، دچار علائمی مانند سردرد و سرگیجه نشویم.
برخی از افراد در روز‌های قبل از ماه مبارک رمضان جهت افزایش ذخیره بدن، حجم غذایی خود را افزایش می‌دهند که این کار سبب سخت‌تر شدن روزه داری برای این افراد می‌شود.
قبل از ماه رمضان باید همه مواد غذایی به خصوص مواد نشاسته‌ای را کاهش داد، زیرا این کار سبب می‌شود که بدن در روز‌های مانده به ماه مبارک رمضان به برداشت قند از منابع دیگر بدن عادت کند.
قبل از ماه رمضان، تمام عادات غذایی مانند مصرف میان وعده‌ها و مصرف بیش از حد چای و سایر نوشیدنی‌ها مانند قهوه و نیز مصرف موادی مانند شکلات و شیرینی را کنار بگذارید، زیرا این کار سبب می‌شود تا سطح این مواد در خون کاهش یابد و وابستگی به آنها کاهش پیدا کند.
روش رفع عطش
آب به‌طور معمول به دلیل تنفس، تعریق، ادرار و مدفوع از دست می‌رود. در همین زمان است که مکانیسم تشنگی به‌وجود می‌آید و بدن به نوعی نشان می‌دهد که به آب نیاز دارد. بنابر این، نوشیدن آب کافی و فراوان بسیار اهمیت دارد. در فصول گرم سال و به‌ویژه تابستان که آب بیشتری از طرق مختلف از دست می‌رود، عطش و تشنگی زودتر بروز پیدا می‌کند.
راهکار اصلی رفع عطش در اصل نوشیدن میزان کافی آب است. در کنار آب می‌توان از نوشیدنی‌هایی مانند چای کمرنگ و آبمیوه‌های متفاوت نیز برای رفع تشنگی استفاده کرد. به این نکته باید توجه کنید، برای تأمین آب مورد نیاز بدن نباید از نوشیدنی‌های ناسالم استفاده کرد؛ مثلا مصرف زیاد برخی نوشابه‌های گازدار و کافئین‌دار، عوارض جسمی دارند و موجب کاهش کلسیم بدن می‌شوند.
خوردن ناگهانی آب فراوان می‌تواند مشکلات گوارشی و سوء هاضمه در فرد ایجاد کند. توصیه می‌شود بدن به چنین حالتی نرسد و هر نیم تا یک ساعت از سحر تا افطار باید دست‌کم نیم فنجان آب به بدن رساند.
رفع عطش با نوشیدن شربت‌ها
کارشناسان معتقدند مصرف برخی شربت‌ها یا عرقیجات می‌توانند آب کافی را به بدن برسانند تا مشکل کم‌آبی به حداقل برسد و فرد دچار گرمازدگی و عطش نشود.
گلاب
گلاب در حقیقت نوعی عرق گیاهی است که از گلبرگ‌های چند نوع گل محمدی تهیه می‌شود. گلاب که همان اسانس گل محمدی است، ضد اسهال، ضد التهاب، ضد نفخ، مقوی قلب و معده، خلطآور و اشتهاآور است و در پیشگیری از عطش و گرمازدگی، مؤثر است.
خاکشیر
شربت دیگری که خاصیت ضد عطش و گرمازدگی دارد، خاکشیر است. از قدیم به تجربه از شربت آن با آب سرد و کمی شکر در نواحی گرم به‌خصوص در فصل تابستان جهت رفع عطش استفاده کرده‌اند.
شربت آبلیمو
یکی از شربت‌هایی که از قدیم در فصل گرم مورد مصرف قرار گرفته، شربت آب لیمو است. آبلیمو دارای خواص ضد تصلب شرایین، کاهش دهنده کلسترول، ضد برخی سموم از جمله تریاک، ضد تب و کمبود ویتامین C است.
پایه اصلی این شربت، عصاره لیموترش است که با آب رقیق می‌شود و همراه مقدار کمی قند یا شکر مورد مصرف قرار می‌گیرد. آب لیمو را به تنهایی نباید مصرف کرد، زیرا آب لیموی رقیق نشده روی مینای دندان تأثیر می‌گذارد و باعث تخریب آن می‌شود. شربت آب لیمو جلوی گرمازدگی و عطش را می‌گیرد و مصرف آن در ماه‌های گرم و در مسافرت‌ها بسیار مناسب است.
تخم شربتی
تخم شربتی، دانه گیاه ریحان خوراکی است. این دانه‌ها درشت‌تر از خاکشیر و سیاه رنگ هستند. وقتی تخم شربتی داخل آب ریخته می‌شود، روی آن لایه‌ای ژله‌ای تشکیل خواهد شد. شربت آن ضد گرمازدگی و عطش است. تخم شربتی خاصیت مسهل و ملین دارد و مصرف آن جهت جلوگیری از یبوست که در تابستان شایع می‌شود، مناسب است.
عرق بیدمشک
بیدمشک، نوعی بید است که در ابتدای بهار و قبل از برگ دادن، گل‌های زیبا و خوش‌بویی دارد. عرق بیدمشک، گاه بدون رقیق کردن استفاده می‌شود و خواص تقویت‌کنندگی، آرامش‌بخش، مقوی قلب و ضد گرمازدگی دارد. گاه نیز به‌صورت شربت، آن را رقیق می‌کنند و مقداری شکر به آن اضافه می‌شود.
شربت بنفشه و سکنجبین
مصرف شربت بنفشه و سکنجبین در درمان اختلالات ناشی از گرمای هوا و بروز عطش و پیشگیری و درمان دهیدراتاسیون، مؤثر است.
مواد غذایی که تشنگی شما را از بین می‌برند
برخی از میوه‌ها و سبزیجات که می‌توانند در وعده غذایی سحر استفاده شوند، به جلوگیری از تشنه شدن منجر می‌شوند و روزه‌داری را برای شما راحت می‌کنند؛ این‌جا به معرفی برخی از میوه و سبزی‌هایی که مانع تشنه شدن در طول روز می‌شوند، پرداخته شده است.
خیار
این میوه، بیشترین میزان آب را در خود جای داده و ۹۵ درصد آن از آب تشکیل شده و به دلیل دارا بودن ویتامین E بسیار مناسب است و می‌تواند جایگزین آب در طول روز شود.
کرفس
این سبزی، میزان قابل توجه از آب را در خود جای داده و سرشار از ویتامین‌های A ، C و K است؛ شما می‌توانید کرفس را به‌صورت خام در سالاد یا انواع ساندویچ استفاده کنید.
تربچه
همه ما همراه با غذای خود از سبزی‌ها استفاده می‌کنیم؛ البته تربچه که در سبزی خوردن وجود دارد، برای رفع تشنگی و جایگزین شدن آب بسیار مناسب است. شما می‌توانید علاوه بر سبزی خوردن، تربچه را در سالاد نیز به کار ببرید.
گوجه
گوجه در بیشتر سالاد‌ها و انواع غذا جا می‌گیرد؛ باید بدانیم این میوه میزان بسیار زیادی آب دارد و ۹۴ درصد آن را آب تشکیل داده است و در طول روز مانع از تشنه شدن شما می‌شود.
اسفناج
این سبزی خوش‌رنگ و خوش‌بو، ۹۲ درصد آب درون خود دارد و همچنین در کنار آن منبع کامل برای تأمین انواع ویتامین است؛ شما می‌توانید از اسفناج، ویتامین B و آنتی اکسیدان دریافت کنید و نگران سرطان نباشید.
میوه‌های خوش‌رنگ
همه ما می‌دانیم که میوه‌ها از آب بسیاری تشکیل شده‌اند، میوه‌هایی مانند هندوانه، طالبی، گریپ‌فروت، پرتغال، توت‌فرنگی و بسیاری میوه‌های دیگر می‌توانند درصد قابل توجهی از تشنگی را در طول روز برطرف کنند.
زردآلو و هلو
مصرف زردآلو و هلو در ماه رمضان، در کاهش درد و ناراحتی ناشی از اسید معده مؤثر است و مواد معدنی از دست رفته ناشی از تعریق را جبران می‌کند.
مرکبات و توت‌فرنگی
مصرف میوه‌هایی مانند مرکبات و توت‌فرنگی در ماه رمضان سبب تأمین آب بدن و مواد ضروری مانند کلسیم و فیبر، آهن، پتاسیم، دیگر مواد معدنی و ویتامین‌های c ، b ۱ و b ۲ می‌شود. مصرف لیموترش نیز در پیشگیری از تشنگی و گرمازدگی، مؤثر است.
میوه‌های آب‌دار
مصرف میوه‌های آب‌دار مانند هندوانه و خربزه در فاصله افطار و سحر، سبب تأمین مایعات بدن می‌شوند.
کار‌هایی که در ماه رمضان شما را تشنه‌تر می‌کنند
مصرف زیاد آب در وعده سحری
هنگام سحر، آب بیش از حد ننوشید، زیرا بدن آب اضافی را دفع می‌کند و نوشیدن آب زیاد تأثیری در پیشگیری از تشنگی ندارد. بهتر است که آب مورد نیاز بدن خود را از افطار تا سحر به تدریج و از راه مصرف آب و میوه‌های آب‌دار تأمین کنید.
مصرف شیرینی
مصرف شیرینی‌های مصنوعی مانند زولبیا و بامیه، سبب افزایش غلظت مایعات بدن و احساس تشنگی زیاد می‌شود. به جای این نوع شیرینی‌ها و جهت پیشگیری از افزایش غلظت مایعات بدن، از قند‌های گیاهی مانند خرما استفاده کنید.
چای پر رنگ خوردن
جهت رفع تشنگی در هنگام سحری، چای پر رنگ مصرف نکنید، زیرا مصرف چای نه‌تنها سبب کاهش تشنگی نمی‌شود، بلکه دفع مکرر کلیه را در بر دارد.
مصرف نمک
مصرف بیش از حد نمک، نیاز بدن به آب نوشیدن را افزایش می‌دهد. بنابر این، در ماه رمضان غذا‌های خود را کم‌نمک بپزید.
مصرف ادویه
در ماه مبارک رمضان، افراد باید از مصرف ادویه‌های با مزاج گرم و خشک خودداری کنند، زیرا مصرف این ادویه‌جات سبب تشدید دفع آب از بدن می‌شوند و بروز دهیدراتاسیون را بالاتر می‌برند.
خوراکی‌های چرب خوردن
خوراکی‌های چرب خوردن، به‌خصوص در وعده سحری، موجب تشنگی زیاد شما طی روز می‌شود. همچنین، مصرف بیش از حد گوشت و سایر منابع پروتئینی در وعده سحری، باعث دفع آب از بدن می‌شود و شما را در طول روز تشنه‌تر می‌کند.
غذا‌های خشک خوردن
غذا‌های خشک خوردن، مانند کوکو سبزی، کوکو سیب زمینی، کتلت و گوشت‌های سرخ شده و کباب شده مانند کباب، جوجه کباب و ماهی در وعده سحری، موجب عطش زیاد و ترش کردن معده می‌شود.
خنکی آب تأثیری در رفع عطش دارد؟
میزان خنکی آب می‌تواند در رفع علائم تشنگی مؤثر باشد. یکی از وظایف آب، تنظیم دمای بدن است. زمانی‌که فرد دچار کم‌آبی می‌شود، دمای بدن نیز دچار تغییرات و علائم نسبت به کم‌آبی شدیدتر می‌شود.
هنگامی‌که آب خنک همراه با یخ مصرف می‌شود، چون دمای بدن را به‌خصوص در قسمت فوقانی دستگاه گوارش برای مدت کوتاهی پایین می‌آورد، احساس لذت‌بخش‌تری دارد، اما این موضوع ربطی به نیاز سلول‌های بدن به آب ندارد.
به هر حال، بدن به مقدار معینی آب نیاز دارد و دمای آن آب اهمیت چندانی ندارد، مگر در حالت گرمازدگی که فرد دچار بی‌حالی می‌شود و یکی از درمان‌ها غوطه‌ور کردن فرد در یخ است؛ اما در حالت رفع تشنگی، آب یخ نوشیدن، مزیتی از نظر سلامتی بر نوشیدن آب با دمای معمولی ندارد. حتی در مواردی ممکن است که شوک حرارتی نیز به فرد وارد شود.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید