ایسنا علوم پزشکی تهران – محققان موسسه کارولینسکا واقع در استکهلم سوئد فرایندی را شناسایی کردند که عامل تشدید بیماری ام اس است و با استفاده از آن می‌توان روش‌های درمانی جدیدی را برای این بیماری ابداع کرد.

به گزارش پایگاه خبری مدیکال نیوز، در این تحقیقات که روی مدل‌های حیوانی انجام گرفت، مشخص شد شدت بیماری ام اس با توانایی سلول‌های ایمنی سیستم مرکزی اعصاب موسم به میکروگلیا، در تجزیه باقیمانده سلول‌های آسیب‌دیده از جمله میلین، رابطه مستقیم دارد. میلین یک ترکیب غنی از چربی است که در اطراف آکسون برخی از سلول‌های عصبی تشکیل شده و به عنوان عایق الکتریکی عمل می‌کند.

فرایندی که در آن سلول‌ها تجزیه شده و پروتئین‌ها و سایر اجزای ساختاری آن‌ها بازیافت می‌شود، اتوفاژی نام دارد. محققان دریافتند با حذف یک ژن اتوفاژی موسوم به Atg۷، این فرایند متوقف می‌شود. این اقدام موجب کاهش توانایی میکروگلیاها در پاکسازی ضایعات سلولی حاصل از التهاب شده و در نتیجه این ضایعات در طول زمان در سیستم اعصاب مرکزی تجمع می‌کنند و موجب پیشرفت بیماری ام اس می‌شوند.

همچنین در این تحقیقات مشخص شد سلول‌های میکروگلیا در موش‌های مسن شباهت زیادی به سلول‌های میکروگلیای فاقد ژن Atg۷‌ در موش‌های جوان دارند. این نتیجه از آن جهت دارای اهمیت است که افزایش سن یک فاکتور مهم خطر در مرحله پیش‌رونده ام اس محسوب می‌شود.

علاوه بر این محققان نشان دادند نوعی قند گیاهی به دست آمده از قارچ موسوم به تریهالوز می‌تواند فرایند تجزیه باقیمانده میلین را بازیابی کرده و در نتیجه پیشرفت بیماری ام اس را متوقف کند و موجب بهبود بیماران شود.

محققان امیدوارند با بهینه سازی این فرایند بتوانند عوارض ناشی از کهولت سن را در بیماری‌های التهابی سیستم عصبی درمان کنند.

مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی پاسخ غیر متعارفی به سیستم عصبی مرکزی‌ (CNS ) می‌دهد. سیستم عصبی مرکزی شامل مغز، نخاع و اعصاب بینایی است. سیستم ایمنی بدن به طور معمول عوامل خارجی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها را مورد هدف قرار می‌دهد؛ ولی در بیماری‌های خود ایمنی، به اشتباه بافت‌های نرمال از بین می‌روند.

در بیماری ام اس ، سیستم ایمنی به میلین حمله می‌کند. میلین به غلاف چربی اطراف سلول‌های عصبی گفته می‌شود. میلین آسیب دیده سبب بوجود آمدن تصلب بافت (sclerosis) می‌شود که نام بیماری نیز از همین واژه گرفته شده است.

زمانی که پوشش میلین یا بافت‌های عصبی آسیب می‌بینند، ارسال پیام‌های عصبی مختل می‌شود که عوارض مختلفی دارد. بیماری MS انواع مختلفی دارد که عبارتند از:

ام اس پیشرونده مقدماتی
در این نوع، نشانه‌های بیماری به طور پیوسته از زمان تشخیص بیماری سیر صعودی دارند. حمله‌ها مشخص نیستند و هیچ علامت بهبودی وجود ندارد. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از بیماران، به این نوع از بیماری مبتلا می‌شوند. معمولا بیماری ام اس در افرادی که این مرحله را تجربه می‌کنند، دیر و در حدود ۴۰ سالگی تشخیص داده می‌شود.

نوع عودکننده – فروکش کننده
حدود ۹۰ درصد از بیماران، به این نوع مبتلا هستند. معمولا نشانه‌های اولیه بیماری در این افراد، در اوایل بیست سالگی دیده می‌شود. پس از آن در دوره‌های مختلف، بیماری عود می‌کند و در بین دوره‌ها، بیمار بهبودی نسبی دارد. معمولا بیمارانی که به این نوع مبتلا هستند، وارد مرحله دیگری از بیماری به نام پیشرونده ثانویه می‌شوند.

ام اس پیشرونده ثانویه
در این نوع، علایم بیماری به طور پیوسته سال‌ها وجود دارد و هیچ عود یا بهبودی حاصل نمی‌شود. معمولا این حالت ۱۰ تا ۲۰ سال پس از تشخیص بیماری اتفاق می‌افتد. این نوع از بیماری معمولا به از کار افتادگی بیماران منجر می‌شود.

نوع پیشرونده عودکننده
این نوع از بیماری بسیار نادر است و در آن بیماری در دوره‌های مشخص عود می‌کند و از یک حمله تا حمله بعدی، نشانه‌های بیماری شدیدتر می‌شود. حدود ۵ درصد از افراد به این نوع از بیماری مبتلا هستند.
در حال حاضر حدود ۲.۵ میلیون نفر در سراسر جهان به این بیماری مبتلا هستند.
گزارش کامل این تحقیقات در نشریه Science Immunology منتشر شده است.