پس از بهبودی از «کووید-۱۹» بیماران چه علائمی را تجربه می‌کنند؟

ایسنا علوم پزشکی تهران – همانطور که روزانه افراد بسیاری در جهان به ویروس کرونا مبتلا می‌شوند، این موضوع برای همگان واضح‌تر می‌شود که کووید-۱۹ یک سرماخوردگی ساده یا آنفلوآنزا نیست. تمامی افراد در تمامی گروه‌های سنی در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند و در برخی مواقع شدت این بیماری در گروهی از افراد بیشتر از سایرین نیز است.

به گزارش ایسنا، درباره تأثیر کووید-۱۹ بر کیفیت زندگی افراد این را می‌دانیم که این ویروس کشنده تنفسی می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد که بیماران پس از بهبودی نیز برای مدت طولانی از آنها رنج می‌برند. برای بسیاری، ممکن است بار ویروسی کاهش یافته باشد، اما برخی از علائم معمول مانند سرفه، خارش گلو و خستگی ممکن است هفته‌ها پس از مبارزه با بیماری همچنان ادامه داشته باشد. بیماران بهبود یافته از این بیماری گاها به دلیل مشکلاتی از قبیل مشکلات قلبی، ناراحتی ذهنی و موارد دیگر به بیمارستان مراجعه می‌کنند. از این رو ما نباید به سادگی از این موضوع بگذریم و منتظر آمدن واکسن این بیماری بمانیم، بلکه باید با رعایت تمام نکات بهداشتی خود را از خطر ابتلا به این بیماری دور کنیم.

مطالعه جدیدی به نام “کووید طولانی”(long COVID) که توسط محققان دانشگاه لیدز در انگلیس انجام شده است، شواهد بیشتری در این باره ارائه داده است. به گفته محققان از هر ۱۰ فرد، یک نفر حتی پس از بهبودی موفقیت آمیز از آن بیماری ممکن است در معرض خطر ابتلا به علائم عفونت ویروسی باشد. طی این مطالعه محققان زندگی برخی از بیماران که پیشتر به کووید-۱۹ مبتلا بودند و اکنون بهبود یافته بودند را بررسی کردند تا الگویی از علائم و پیامدهای طولانی مدت بیماری را که به احتمال زیاد افرادی که به دلیل این بیماری در بیمارستان بستری شده‌اند، تجربه کرده‌اند را دریابند.

علائم کووید طولانی چیست؟

طی این مطالعه محققان به بررسی ۱۰۰ بیمار پرداختند. این ۱۰۰ بیمار به دو گروه تقسیم شده بودند، ۳۲ نفر از آنها به سختی بیمار بودند و در بخش‌های مراقبت ویژه بستری بودند، در حالی که ۶۸ نفر از آنها از عفونت خفیف یا متوسط رنج می‌بردند و نیازی به مراقبت شدید و بستری شدن در بخش مراقبت‌های ویژه نداشتند. یافته‌های این مطالعه که در مجله “Medical Virology” منتشر شد، نشان داد اکثر بیماران حتی پس از بهبود یافتن دچار یک عارضه جانبی هستند و از یک نشانه یا علامت خاص ناشی این بیماری رنج می‌برند. محققان مجموعه‌ای از این علائم (از متوسط تا شدید) را شناسایی و دسته بندی کردند. آن علائم به شرح زیراست:

۱. خستگی

پس از بهبودی از بیماری کووید-۱۹ برای افراد سخت است که به آسانی به حالت اول و سالم خود بازگردند، چرا که پس از بهبودی از این بیماری آنها دچار خستگی طولانی مدت و ضعف (که ممکن است هفته‌ها و ماه‌ها ادامه داشته باشد) می‌شوند و این موضوع بسیار ناخوشایند و گاها ترسناک است. نه تنها خستگی پس از بهبودی در این بیماران مشاهده شده، بلکه تقریباً ۶۰ درصد از بیماران این مطالعه همچنین اظهار کرده‌اند که در هفته‌های بعد از بهبودی از بی حالی و خستگی بیش از حد رنج می‌بردند. از این تعداد یک سوم آنها میزان خستگی خود را متوسط تا شدید اعلام کردند. جدا از این، سطح انرژی نامتعادل همچنین سبب شده بیماران علائمی مانند درد عضلانی، درد سوزن و سوزن و تپش قلب را نیز تجربه کنند. پاسخ ایمنی نادرست و حمله التهابی یکی از دلایل از دست دادن انرژی و عدم تعادل است. خستگی پس از بهبودی نیز پیشتر در بیماران مبتلا به بیماری‌های سارس و ویروس اپشتین–بار مشاهده شده بود.

۲. تنگی نفس

نفس نفس زدن و تنگی نفس و داشتن درد قفسه سینه می‌تواند برخی از علائم اصلی باشد که می‌تواند میزان حاد بودن عفونت کووید-۱۹ در بدن افراد را نشان دهد. با این حال برخی از بیمارانی که از بیماری بهبود یافته‌اند، ممکن است علامت تنگی نفس را مدت طولانی تجربه کنند. پس از احساس تنگی نفس، احساس تپش قلب به عنوان دومین و شایعترین عارضه بعد از بهبودی کووید-۱۹ شناخته می‌شود و این علائم حتی در کسانی که تا پیش از ابتلا به کووید-۱۹ این علائم را نداشته‌اند نیز دیده شده است. طی این مطالعات مشخص شد که این مورد بیشتر در کسانی که به دلیل ابتلا به کووید-۱۹ در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان بستری بودند، دیده شده است. تنگی نفس همچنین می‌تواند علاوه بر علامت پس از بهبودی کرونا یک علامت ناخوشایند از آسیب یا عارضه قلبی نیز باشد.

۳. زوال شناختی و حافظه

طبق یافته‌های این مطالعه، یک چهارم بیمارانی که به نوع متوسط و یا شدید کووید-۱۹ مبتلا شدند از عملکرد نادرست عصب روانشناسی و علائم مربوط به آن رنج می‌برند. علائم مشابه اختلال اضطراب پس از سانحه نیز در بیماران مشاهده شده است. پریشانی ذهنی، مشکلات در درک حافظه یا رفتار می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی که در داخل و خارج از مرکز بهبودی رخ می‌دهد، ایجاد شود. ترس از مرگ، درد، کمبود خواب، عدم تحرک یا ارتباط مناسب، انزوای اجتماعی یا هذیان، همه این عوامل می‌تواند در مبارزه شخص با بیماری کووید-۱۹ تاثیر بگذارند و این روند را دشوارتر کنند.

۴. استرس و اضطراب

قرنطینه باعث ایجاد استرس بی سابقه‌ای در زندگی ما شده است، اما برای افرادی که با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند، مبارزه با استرس و اضطراب بسیار دشوارتر است و در طولانی مدت آنها را دچار بیماری‌های روحی می‌کند. یک مطالعه جداگانه که در بیمارستان‌های ایتالیا انجام شده، نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل در طول درمان و پس از بهبود می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری‌های روحی را در بیمار افزایش دهد. بی خوابی، افسردگی، اضطراب و اختلال وسواس فکری-عملی(OCD) معمولاً در بیماران بهبود یافته از این بیماری دیده می‌شود. همچنین مشاهده شده که زنان بیشتر از مردان در معرض پریشانی روانشناختی هستند.

۵. پایین آمدن کیفیت زندگی

تقریباً ۶۹ درصد از بیماران مبتلا به این بیماری تحت مراقبت‌های ویژه قرار گرفته‌اند و ۴۹ درصد مبتلایان به نوع خفیف تا متوسط این بیماری نیز اظهار کرده‌اند که از مشکلات توانبخشی رنج می‌برند و بازگشت به زندگی عادی برایشان مشکل است. این ویروس می‌تواند بر ریه، قلب، سیستم عصبی فرد تأثیر بگذارد و تمامی این موارد می‌تواند بر زندگی عادی افراد تاثیر بگذارد.

کاهش شدید و افت کیفیت زندگی یکی از علائمی است که در بیماران بهبود یافته از این بیماری مشاهده می‌شود که به گفته متخصصان این یکی از موارد مهمی است که باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد.