چگونه یک درمان قدیمی به روشی نوین برای مبارزه با کووید ۱۹ تبدیل شد

ایسنا علوم پزشکی تهران – سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) استفاده آزمایشی از پلاسمای خون بهبودیافتگان بیماری کووید ۱۹را  به عنوان درمانی برای بیماران تازه مبتلا شده تصویب کرد. این روش که به نام درمان پلاسما معروف شده ، برای درمان بیماران در اواخر قرن نوزدهم نیز مورد استفاده قرار می گرفت و پزشکان پیشنهاد می کنند این روشی است که با کمک آن میتوانیم کرونا ویروس را مهار کنیم تا زمانی که درمان های پیچیده تر و واکسن موثر ، تولید شود.

یک اکسیر بسیار ویژه

به گزارش ایسنا علوم پزشکی تهران به نقل از اطلس نیوز، در دهه ۱۸۹۰ میلادی دانشمند آلمانی امیل بهرینگ پیشگام درمانی جدید برای دیفتری بود. بهرینگ به همراه یک پزشک ژاپنی به نام کیتاساتو شیباسابوری کشف کردند که می توان سرم خون حیوانات آلوده به سموم خاص را به انسان تزریق کرد تا بیماری های مختلف درمان شوند.

بهرینگ در این زمان این مولکولهای محافظ را به عنوان “آنتی اکسیدان” توصیف کرد و بقیه دهه را صرف بهینه سازی روند این شیوه درمانی کرد. وی سرانجام دریافت که اسب ها کارآمدترین حیوان برای تولید حجم زیادی از سرم های آنتی اکسیدان هستند. در سال ۱۹۰۱ بهرینگ به دلیل فعالیت خود در ساخت این روش سرم دیفتری ، اولین جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را دریافت کرد.

امروز می دانیم که این نوع درمان به صورت تئوری چگونه عمل می کند ، زیرا می دانیم که سیستم ایمنی بدن پادتنهایی را برای مقابله با برخی از عوامل عفونی ایجاد می کند. با این حال ، بیش از یک قرن پیش ، علم ایمونولوژی هنوز نوپا بود و دانشمندان دقیقا نمی فهمیدند سرم درمانی چگونه عمل می کند. خود بهرینگ از خون به عنوان “معجون بسیار ویژه” یاد کرد و از اصطلاحاتی مانند ضد عفونی کننده برای توصیف نحوه اثر گذاری سرم وی بر روی بیماران استفاده کرد.

در طی چند دهه اول قرن بیستم ، این روش درمانی به عنوان درمان پلاسمائی بهگرا شناخته شد و اغلب در موارد شیوع بیماریهای عفونی مورد استفاده قرار می گرفت. فرآورده های خونی بیماران بهبود یافته برای همه چیز از سرخک و اوریون گرفته تا فلج اطفال به عنوان درمان های متداول مورد استفاده قرار می گرفتند.

این مطالعه بطور گسترده ای در طول اپیدمی آنفولانزای اسپانیا در سال ۱۹۱۸ انجام شد. متاآنالیزی در سال ۲۰۰۶ از مجموع ۸ مطالعه منتشر شده بین سالهای ۱۹۱۸ و ۱۹۲۵ نشان داد که پلاسما درمانی ، میزان مرگ و میر را در گروههای تحت درمان کاهش می دهد.

البته مطالعه سال ۲۰۰۶ محدودیتهای قابل توجهی را در تفسیر این نتایج ذکر می کند زیرا مطالعات موردی که از اوایل قرن بیستم ثبت شده اند ، سخت گیری روش شناختی متدهای نوین تحقیق را ندارند. این آزمایشات به صورت تصادفی یا کنترل شده با استفاده از دارونما انجام نشده است. گروه های کنترل با شمارش ساده بیماران در همان بیمارستان یا بخش محاسبه شدند.

با این حال ، این متاآنالیز نشان می دهد که میزان کلی مرگ و میر در بیمارانی که تحت درمان پلاسما قرار گرفتند ۱۶٪ بود. در حالی که میزان مرگ و میر در گروه کنترل نشده ۳۷٪ بود.

این روش سرانجام تا اواسط قرن بیستم از چرخه درمانی خارج شد. اما درمان های جدید برای توسعه ، آزمایش و استقرار زمان لازم دارند و هنگامی که ویروسی جدید در سراسر جهان شیوع پیدا می کند ، واقعاً دچار کمبود زمان می شویم.

پلاسما درمانی آن زمان کار می کرد ، اکنون ممکن است کار کند

در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی ، یک کرونا ویروس تنفسی جدید در چین ظاهر شد. ویروس با نام سارس نامگذاری شد و بر خلاف هر آنچه در ده ها سال قبل دیده بودیم ناگهان جهان با یک بیماری همه گیر روبرو شد. سرانجام ، بین سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۴ ، سارس  با کمتر از ۱۰ هزار مورد ابتلا ریشه کن شد.

در مواجهه با یک ویروس کاملاً جدید ، با نرخ مرگ و میر زیاد و بدون هیچ روش درمانی ، پزشکان در هنگ کنگ با الهام از مطالعات مشابه اخیر در آفریقا که دارای اثر بخشی بالقوه در درمان ویروس ابولا هستند ، یک مطالعه  بر روی روش پلاسما درمانی انجام دادند. طی این پژوهش هشتاد بیمار در طول دوره دو ماهه در اوج شیوع سارس سال ۲۰۰۳ در هنگ کنگ پلاسمای بیماران بهبود یافته را دریافت کردند.

میزان کل مرگ و میر در گروه تحت درمان ۵/۱۲ درصد بود. نرخ کلی مرگ و میر در هنگ کنگ در این دوره ۱۷٪ بود. با این حال ، این مطالعه نشان داد که زمان بندی درمان پلاسما تأثیر شگرفی بر موفقیت آن داشته است. بیمارانی که زودتر تحت درمان قرار گرفتند (کمتر از ۱۴ روز پس از شروع علائم) نتایج بهتری نسبت به بیماران دیگر نشان دادند.

یک مطالعه متا جدید در مورد تأثیر درمان پلاسما ، که شامل گزارشهای بالینی از آنفولانزای اسپانیایی تا سارس می شود ، نتیجه گرفت که کاهش چشمگیر ۷۵ درصدی در میزان مرگ و میر کلی بیماران تحت درمان پلاسما رخ داده است. این مطالعه در سال ۲۰۱۵ نیز تأیید کرد که شروع زودهنگام درمان در میزان اثر گذاری آن حیاتی است.

توقف شیوع کووید ۱۹

در اوایل شیوع بیماری کووید ۱۹ ، آرتورو کازادوال ، متخصص ایمونولوژی دانشگاه جانز هاپکینز ایده پلاسما درمانی را احیا کرد و پس از گزارش های انجام شده ، این درمان در چین آزمایش شد. کازادوال نه تنها این روش درمانی قرن گذشته به عنوان یک درمان زودرس مفید در بیمارانی که اخیراً با این ویروس مبتلا شده اند ، پیشنهاد کرد ، بلکه اظهار داشت که این روش می تواند یک پیشگیری کننده موثر برای کارکنان مراقبت های بهداشتی باشد که در تماس مکرر با موارد تایید شده ابتلا به کرونا ویروس هستند.

کازادوال و همکارش لیز آن پیروفسکی در یک مقاله تازه منتشر شده نوشتند: پیش بینی می شود که سرم احتمالی مانع از بروز عفونت کووید ۱۹ در افرادی که تزریق پلاسما دریافت می کنند ، شود. این می تواند به آنها اجازه دهد تا به عنوان ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ، عملکرد مهم خود را ادامه دهند. این سرم ها همچنین می توانند برای جلوگیری از ابتلا به بیماری در بین اعضای خانواده افرادی که مشغول مراقبت از بیماران کووید ۱۹ در خانه هستند استفاده شود.

کازادوال و تیم دانشگاه جانز هاپکینز به سرعت اقدام به ایجاد زیرساخت های لازم برای تحقیق در مورد این روش درمانی کردند و سازمان غذا و داروی ایالات متحده نیز به سرعت به این روش پاسخ داد ، نه تنها مصوبات آزمایش سریع بالینی را که برای آزمایش پلاسما درمانی انجام می شود تصویب کردند بلکه سریعاً مقررات استفاده دارو به تشخیص پزشکان را نیز ابلاغ نمودند. این امر به پزشکان این امکان را می دهد که خارج از محدودیت های کارآزمائی بالینی ، بیماران را در صورت دارا بودن شرایط درمان مورد پلاسما درمانی قرار دهند.

سازمان غذا و دارو ایالات متحده  ملاحظات واجد شرایط بودن افراد را الزام می کند ، از جمله این قاعده که اهداکنندگان خون باید حداقل به مدت ۱۴ روز قبل از اهدای خون عاری از علائم بیماری بوده باشند. استفاده های فردی از پلاسما درمانی هنوز توسط سازمان غذا و دارو به صورت موردی تأیید می شود.

با همکاری دکتر کازادوال و تیم او در دانشگاه جانز هاپکینز ، دانشمندان دیگری از سراسر ایالات متحده در حال پیوستن به این پروژه هستند تا سریعاً کارآزمایی به منظور یافتن روش بهینه برای استفاده از این روش درمانی را آغاز کنند. مایکل جونر ، از کلینیک مایو ، و جفری هندرسون ، از دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس ، هر دو منابع موسساتی را برای توسعه این آزمایشات بالینی تأمین می کنند.

هندرسون توضیح داد : این کاری است که می تواند بسیار سریع ، حتی خیلی سریعتر از تولید دارو انجام شود ، زیرا اساساً شامل اهدا و انتقال پلاسمای خون است. به محض اینکه ما افرادی را پیدا کنیم که از کووید ۱۹ بهبود پیدا کرده اند ، اهدا کنندگان بالقوه ای داریم و می توانیم از سیستم بانک خون برای به دست آوردن پلاسما و تزریق آن به بیماران نیازمند استفاده کنیم.

هنوز سوالات زیادی وجود دارد که نیاز است قبل از به کارگیری این روش درمانی به طور گسترده پاسخ داده شوند. چه مقدار آنتی بادی باید در خون بیماران بهبود یافته شناسایی شود تا بتواند یک سرم درمانی موثر ایجاد کند ؟ چه مقدار پلاسما برای درمان بیماری لازم است؟ زمان بهینه برای درمان چه موقع است؟ آیا استفاده از این روش برای افرادی که هنوز به ویروس مبتلا نشده اند ، ایمنی قابل توجهی فراهم می کند؟

آرتورو کازادوال در این باره گفت: واضح است که استفاده از درمان پلاسما یک اقدام موقت است که می تواند در بحبوحه اپیدمی فعلی مورد استفاده قرار گیرد.

کازادوال اطمینان دارد که پاسخ این سؤالات را می توان به سرعت پیدا کرد ، اما وی تأکید می کند که برای حرکت سریع ، منابع مورد نیاز خواهد بود.

کازادوال می گوید: تمام این کارها قابل انجام است ، اما برای عملی شدن این امر نیاز به سازماندهی، تلاش ، تامین منابع و افرادی است که از این بیماری بهبود یافته اند و می توانند خون اهدا کنند.

هیچ کسی نمی گوید که این نوع درمان ، نوش داروی کووید ۱۹ است ، اما درعوض کازادوال و همکارانش تأکید می کنند که این روش می تواند به عنوان یک چاره موقت مفید باشد. یافتن درمانهای جدید و واکسنهای پیشرفته تر احتمالاً ۱۲ تا ۱۸ ماه طول می کشد تا حداقل تولید شود ، بنابراین تدوین روشها در کوتاه مدت برای بهبود نتایج بیمار و کمک به جلوگیری از شیوع بیشتر می تواند عمیقاً بار شبکه های درمانی همیشه شکننده ما را کاهش دهد و جان افراد زیادی را نیز نجات دهد.

مهمتر از آن ، تولید و بکارگیری درمان پلاسما فقط به شبکه های بانک خون نیاز دارد. سیستم فعلی خونرسانی و تأمین خون می تواند به سرعت دوباره برای شروع جمع آوری کمک های بیماران مبتلا به کووید ۱۹ فعال شود. هنگامی که کازادوال و همکارانش می توانند بهترین روش درمانی را برای بیماری کووید ۱۹ تأیید کنند ، درمان پلاسما می تواند طی ماههای آینده به حجم عظیمی از بیماران منتقل شود ، منحنی شیوع بیماری را صاف کند و زمان بیشتری را برای دانشمندان خریداری کند تا بتوانند روی یک واکسن موثر کار کنند.

کازادوال و پیروفسکی در مجله تحقیقات بالینی نوشتند : واضح است که استفاده از سرم پلاسما می تواند یک اقدام متوقف کننده باشد که می تواند در شرایط پاندمی فعلی کرونا ویروس مورد استفاده قرار گیرد. با این حال ، حتی استقرار محلی این روش نیز مستلزم هماهنگی های عظیم خواهد بود.

هماهنگی قابل توجهی بین نهادهای مختلف ، مانند متخصصان بیماریهای عفونی ، متخصصین خون ، متخصصان امور بانک خون و مدیران بیمارستان ها نیاز است. از این رو ، همانطور که در شرایط اپیدمی جهانی قرار داریم ، توصیه می کنیم موسسات استفاده اضطراری از سرم های پلاسما را در نظر گیرند و هرچه سریعتر آماده سازی را آغاز کنند. زمان حیاتی است.

مترجم: مجید پوست چیان