یک متخصص طب اورژانس گفت: با شروع فصل تابستان و افزایش دمای هوا گرمازدگی بین کسانی که در سطح شهر تردد دارند، رواج پیدا می کند.

دکتر امیر نجاتی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا خاطرنشان کرد: بدن انسان در برابر گرما علامت و واکنش خاصی نشان می دهد، در مرحله اول بدن با افزایش گردش خون مواجه می شود و در مرحله بعدی فرد عرق می کند که همین امر باعث کاهش درجه حرارت داخلی می شود.

وی یادآور شد: گرما زدگی زمانی ایجاد می شود که مکانیسم های بدن یا از شدت گرما عقب بمانند یا از مراحل انتهایی شکست بخورند. زمانی که میزان تولید گرمای بدن در مجموع با درجه حرارت بیرونی بیش از مکانیسم های جبرانی شود، بدن نمی تواند درجه حرارت را تنظیم کند که در نهایت گرمازدگی در بدن اتفاق می افتد.

علائم گرمازدگی را بهتر بشناسیم

این متخصص طب اورژانس احساس تشنگی، سرگیجه، تهوع و استفراغ را جزو علائم همیشگی در گرمازدگی دانست و افزود: هنگامی که گرمازدگی اتفاق می افتد یکسری علائم در بدن ظاهر می شود؛ اول تعرق بدن زیاد و بعد فرد دچار از دست دادن مایع می شود. همچنین اندام هایی از بدن مانند اطراف مچ پا دچار تورم می شود و بعد از آن ممکن است در قسمت های حساس بدن مانند جلوی ساق پا فرد دچار خارش شود.

نجاتی در مورد گرمازدگی شدید اظهار کرد: در این مرحله فرد بعد از تهوع و استفراغ دچار دوبینی و سرگیجه می شود که اگر با گذشت زمان این علائم شدیدتر شود ممکن است درجه حرارت بدن، ضربان قلب و تعداد تنفس فرد هم بالا رود و در نهایت نبض را هم درگیر کند.

وی ادامه داد: در مرحله اولیه علائمی از ضعف و بی حالی و در مرحله بعدی کاهش سطح هوشیاری در فرد دیده می شود. هنگامی که فرد به مرحله سکته ناشی از گرمازدگی برسد چون دیگر مایعی در بدن وجود ندارد که فرد عرق کند، بدن خشک می شود. همچنین درجه حرارت به شدت افزایش و به بالای ۴۱ درجه می رسد که در این مرحله سطح هوشیاری و تکلم کاهش می یابد و در نهایت ممکن است منجر به مرگ در فرد شود.

مراقب گرمازدگی در کودکان باشیم

این متخصص طب اورژانس بیان کرد: مکانیسم جبرانی کودکان نسبت به بزرگسالان بسیار ضغیف تر است، زیرا با توجه به اندام کوچکتری که دارند میزان آبی هم که در بدن دارند کمتر است به همین دلیل باعث می شود گرمای بیشتری را از دست دهند.

وی در ادامه گفت: مکانیسم تشنگی کودکان به دقت بزرگسالان تنظیم نشده و به خاطر بازیگوشی و علائم دیگر کمتر مایعات مصرف می کنند به همین علت نسبت به بزرگسالان مستعد تر هستند. این مستعد بودن باعث می شود که کودک سریعتر دچار علائم گرمازدگی شود و حتی نیاز به درمان تخصصی پیدا کند.

گرمازدگی در کدام استان ها شدت بیشتری دارد؟

نجاتی با اشاره به این مطلب که شدت گرما در استان های مختلف مانند اهواز و تهران تفاوت دارد، تصریح کرد: در مورد تفاوت گرما در استان های مختلف باید موضوع تطابق با گرما را در نظر گرفت به همین دلیل در استان های گرمتر بدن افراد به گونه ای با گرما تطابق پیدا می کند و آنها به میزان کمتری تعریق دارند. همچنین مقاومت بدنشان نسبت به کسانی که در شرایط معتدل تر زندگی می کنند، بیشتر است.

وی افزود: این مربوط به آناتومی بدن نیست بلکه مربوط به بیولوژی است که بدن انسان به طور طبیعی تطابق با گرما پیدا می کند. این تطابق در ورزشکاران نیز دیده می شود. مانند سنگ‌نوردان که حداقل زمانی یک هفته با انجام یکسری کارها بدن خود را برای تطابق با شرایط آماده می کنند.

تفاوت گرمازدگی با تب

این متخصص طب اورژانس گفت: در گرمازدگی درجه حرارت بدن فرد به راحتی به بالاتر از ۴۱ درجه هم می رسد اما در تب درجه حرارت زیر ۴۱ و در مواردی خاص به ۴۰ تا ۴۱ درجه می رسد.

آیا قرص یا دارو برای درمان گرمازدگی وجود دارد؟

وی تاکید کرد: بهترین درمان گرمازدگی پیشگیری است اما مصرف مایعات هم می تواند بسیار کمک کننده باشد. در مواردی که موثر شدت گرمازدگی بالا باشد، خوردن مایعات ورزشی که ورزشکاران حرفه ای استفاده می کنند هم موثر خواهد بود.

نجاتی در ادامه افزود: چون تعریق درصد سدیم بالایی دارد و مصرف آب خالی ممکن است وضعیت بدن را بدتر کند به همین دلیل ترکیب ۹ گرم در لیتر از نمک، شکر و آب از محلول های خوراکی که خنک باشد می تواند از بروز گرمازدگی جلوگیری کند.

راهکار درمانی

این متخصص طب اورژانس قرار گرفتن در برابر تابش مستقیم نور خورشید، پوشیدن لباس گرم و چسبان را از عوامل موثر در بروز گرمازدگی دانست و بیان کرد: استفاده از کلاه لبه دار و لباس رنگ روشن، همراه داشتن بطری آب در هنگام خروج از منزل می تواند راهکار موثر برای جلوگیری از گرمازدگی باشد.

وی در پایان توصیه کرد: زنان باردار، افراد مسن و کودکان بهتر است در معرض گرما قرار نگیرند. همچنین افرادی که داروهای قلبی، روانپزشکی، ضدافسردگی به ویژه ضد جنون، گوارشی و فشار خون مصرف می کنند در برابر گرما مستعد تر هستند. به همین دلیل به آنها توصیه می شود که همیشه مایعات خنک بنوشند و اگر دچار گرمازدگی شدید شدند حتما به پزشک مراجعه کنند و با کیسه یخ، معده و روده بیمار را شستشو دهند.